Tìm hiểu về AlmaLinux 9 - một hệ điều hành mã nguồn mở thay thế CentOS, nổi bật với tính ổn định và khả năng tương thích với RHEL. Hướng dẫn chi tiết cách triển khai server AlmaLinux từ việc cài đặt đến cấu hình cơ bản, phù hợp cho các ứng dụng doanh nghiệp và quản trị hệ thống.

Tìm hiểu về AlmaLinux ?

AlmaLinux là gì?

AlmaLinux là một hệ điều hành Linux mã nguồn mở, được phát triển bởi cộng đồng và AlmaLinux OS Foundation, nhằm thay thế CentOS sau khi CentOS chuyển sang mô hình CentOS Stream. Ra mắt vào năm 2021, AlmaLinux được thiết kế để tương thích nhị phân 1:1 với Red Hat Enterprise Linux (RHEL), đảm bảo các ứng dụng và dịch vụ chạy trên RHEL hoạt động mượt mà trên AlmaLinux mà không cần chỉnh sửa.

Đặc điểm nổi bật của AlmaLinux

• Tương thích với RHEL: Đảm bảo khả năng tương thích nhị phân, phù hợp cho các ứng dụng doanh nghiệp.
• Mã nguồn mở và miễn phí: Không có chi phí bản quyền, được hỗ trợ bởi cộng đồng và các nhà tài trợ như CloudLinux.
• Ổn định và lâu dài: Hỗ trợ cập nhật bảo mật và bản vá cho AlmaLinux 8.x đến năm 2029 và 9.x đến năm 2032.
• Dễ dàng chuyển đổi: Công cụ AlmaLinux-deploy và ELevate giúp chuyển đổi từ CentOS hoặc các bản RHEL khác sang AlmaLinux một cách dễ dàng.
• Hỗ trợ đa nền tảng: Cung cấp hình ảnh cho cloud (AWS, Azure, Google Cloud), container (Docker), và thiết bị nhúng (Raspberry Pi).

Ứng dụng của AlmaLinux

• Máy chủ doanh nghiệp: Chạy các ứng dụng web, cơ sở dữ liệu, hoặc dịch vụ đám mây.
• Môi trường phát triển: Cung cấp nền tảng ổn định cho lập trình viên.
• Hệ thống container: Hỗ trợ Kubernetes, Docker với các hình ảnh container tối ưu.
• Hạ tầng đám mây: Tích hợp tốt với các nhà cung cấp lớn như AWS, Azure, Google Cloud.

Hướng dẫn triển khai server AlmaLinux

Dưới đây là hướng dẫn từng bước để triển khai một server AlmaLinux, từ việc cài đặt hệ điều hành đến cấu hình cơ bản. Chúng ta sẽ sử dụng AlmaLinux 9.5 (phiên bản mới nhất tính đến ngày 15/4/2025) và tập trung vào triển khai máy chủ không giao diện đồ họa (GUI), phù hợp cho các ứng dụng server.

Bước 1: Chuẩn bị

Tải ISO AlmaLinux:

• Truy cập trang tải xuống chính thức hoặc chọn mirror gần nhất từ repo.almalinux.org.
• Chọn AlmaLinux 9.5:
• Minimal ISO (~2GB): Dành cho server, không bao gồm GUI.
• DVD ISO (~10GB): Bao gồm GUI và các gói bổ sung (nếu cần).

Ví dụ lệnh tải qua terminal:

curl -O https://repo.almalinux.org/almalinux/9/isos/x86_64/AlmaLinux-9.5-x86_64-minimal.iso

Tạo phương tiện cài đặt:

• USB bootable: Sử dụng công cụ như Rufus (Windows) hoặc dd (Linux/macOS) để tạo USB bootable.
  • Ví dụ với dd:

sudo dd if=AlmaLinux-9.5-x86_64-minimal.iso of=/dev/sdX bs=4M status=progress && sync

• (Thay /dev/sdX bằng thiết bị USB của bạn).

Yêu cầu phần cứng:

• CPU: 1 nhân, tối thiểu 1.2 GHz.
• RAM: Tối thiểu 2GB (khuyến nghị 4GB cho server).
• Dung lượng đĩa: Tối thiểu 15GB (khuyến nghị 20GB+).
• Kết nối internet (nếu cài đặt gói bổ sung).

Bước 2: Cài đặt AlmaLinux

1. Khởi động từ ISO:
   • Cắm USB hoặc gắn ISO vào máy chủ/VM, khởi động lại và vào BIOS/UEFI để ưu tiên boot từ USB/ISO.
   • Chọn Install AlmaLinux 9 từ menu khởi động.
2. Cấu hình cài đặt:
   • Ngôn ngữ: Chọn ngôn ngữ (khuyến nghị English để dễ theo dõi tài liệu).
   • Vào màn hình Installation Summary, cấu hình các mục sau:
     • Time & Date: Chọn múi giờ (ví dụ: Asia/Ho_Chi_Minh).
     • Keyboard: Chọn bố cục bàn phím.
     • Installation Destination: Chọn ổ đĩa và cấu hình phân vùng:
       • Chọn Custom để tự phân vùng:
         • /boot: 1GB (ext4).
         • /: 10GB+ (ext4 hoặc xfs).
         • swap: 2-4GB (tùy RAM).
       • Hoặc chọn Automatic để hệ thống tự phân vùng.
     • Network & Hostname: Bật kết nối mạng và đặt hostname (ví dụ: server1.yourdomain.com).
     • Root Password: Đặt mật khẩu mạnh cho tài khoản root.
     • User Creation: Tạo tài khoản người dùng với quyền admin (sudo).
     • Software Selection: Chọn Minimal Install (cho server) hoặc Server with GUI nếu cần giao diện.
3. Bắt đầu cài đặt:
   • Nhấn Begin Installation và chờ quá trình hoàn tất (khoảng 5-15 phút tùy phần cứng).
   • Sau khi hoàn tất, nhấn Reboot System và tháo USB/ISO.

Bước 3: Cấu hình cơ bản sau cài đặt

Sau khi khởi động lại, bạn sẽ vào màn hình đăng nhập của AlmaLinux. Dưới đây là các bước cấu hình cơ bản để server sẵn sàng hoạt động.

1. Đăng nhập:
   • Sử dụng tài khoản root hoặc tài khoản người dùng đã tạo.
2. Cập nhật hệ thống:
   • Chạy lệnh để cập nhật gói phần mềm và bản vá bảo mật:

sudo dnf update -y

Nếu muốn kiểm tra chỉ các bản cập nhật bảo mật:

sudo dnf updateinfo list security
sudo dnf update --security -y

Cấu hình mạng:

• Kiểm tra trạng thái mạng:

nmcli connection show

Nếu cần đặt IP tĩnh, chỉnh sửa tệp cấu hình (ví dụ: eth0):

sudo nano /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-eth0

Thêm hoặc sửa:

TYPE=Ethernet
BOOTPROTO=none
NAME=eth0
DEVICE=eth0
ONBOOT=yes
IPADDR=192.168.1.100
NETMASK=255.255.255.0
GATEWAY=192.168.1.1
DNS1=8.8.8.8

Khởi động lại mạng:

sudo nmcli connection reload
sudo nmcli connection up eth0

Cài đặt công cụ quản trị:

• Cài các tiện ích phổ biến:

sudo dnf install -y vim nano curl wget net-tools

Cấu hình Firewall:

• AlmaLinux sử dụng firewalld mặc định. Kích hoạt và kiểm tra:

sudo systemctl enable firewalld
sudo systemctl start firewalld
sudo firewall-cmd --state

Mở cổng cần thiết (ví dụ: SSH, HTTP):

sudo firewall-cmd --permanent --add-service=ssh
sudo firewall-cmd --permanent --add-service=http
sudo firewall-cmd --reload

Cấu hình SSH:

• Tăng bảo mật bằng cách vô hiệu hóa đăng nhập root qua SSH:

sudo nano /etc/ssh/sshd_config

Tìm và sửa:

PermitRootLogin no

Khởi động lại SSH:

sudo systemctl restart sshd

Tạo khóa SSH để đăng nhập an toàn:

ssh-keygen -t rsa
ssh-copy-id user@server-ip

Cài đặt dịch vụ (Tùy chọn):

• Web server (Apache/Nginx):

sudo dnf install -y httpd
sudo systemctl enable httpd
sudo systemctl start httpd

Cơ sở dữ liệu (MariaDB):

sudo dnf install -y mariadb-server
sudo systemctl enable mariadb
sudo systemctl start mariadb
sudo mysql_secure_installation

PHP (nếu cần cho web):

sudo dnf module install -y php:8.0
sudo dnf install -y php-fpm php-mysqlnd

Bước 4: Kiểm tra và triển khai

1. Kiểm tra hệ thống:
   • Xác minh phiên bản AlmaLinux:

cat /etc/almalinux-release

Kiểm tra dịch vụ đang chạy:

systemctl list-units --type=service --state=running

Kiểm tra kết nối mạng:

ping google.com

Triển khai ứng dụng:

• Tùy thuộc vào mục đích, bạn có thể cài đặt thêm:
  • LAMP stack: Apache, MariaDB, PHP.
  • Docker: Để chạy container.
  • Kubernetes: Quản lý cụm container.
• Ví dụ cài Docker:

sudo dnf config-manager --add-repo https://download.docker.com/linux/centos/docker-ce.repo
sudo dnf install -y docker-ce docker-ce-cli containerd.io
sudo systemctl enable docker
sudo systemctl start docker

Sao lưu và giám sát:

• Sao lưu cấu hình quan trọng:

sudo tar -czf /backup.tar.gz /etc /var/www

Cài công cụ giám sát như top, htop, hoặc Prometheus:

sudo dnf install -y htop

Kết luận

AlmaLinux là một lựa chọn tuyệt vời để triển khai server nhờ tính ổn định, tương thích với RHEL, và hỗ trợ cộng đồng mạnh mẽ. Với các bước trên, bạn đã cài đặt và cấu hình một server AlmaLinux cơ bản, sẵn sàng cho các ứng dụng như web, cơ sở dữ liệu, hoặc container. Để mở rộng, bạn có thể tích hợp các dịch vụ đám mây, triển khai cụm Kubernetes, hoặc thêm các công cụ bảo mật như SELinux.

Nếu bạn cần hướng dẫn chi tiết hơn (ví dụ: cài đặt LAMP stack, cấu hình Kubernetes, hoặc tích hợp với n8n để tự động hóa), hãy cho tôi biết nhé!